„II Wojna Światowa, wywołana przez nazistowskie Niemcy, przyniosła światu niewyobrażalne cierpienie. Miliony żołnierzy zginęło na frontach wojny, podobnie jak miliony cywilów w walkach lub stając się ofiarami niemieckiej polityki rasowej. 8 maja 1945 roku przyniósł Europie długo wyczekiwany pokój, choć walki trwały nadal przez kilka tygodni w innych częściach świata. Niestety, cierpienie i terror nie skończyły się dla wszystkich, w istocie był on nadal w pełnym rozruchu, zwłaszcza dla milionów niemieckich cywilów w Europie Środkowej i Wschodniej.

Nie oszczędzono również Niemców, którzy jako mniejszość żyli w przedwojennej Polsce. (…) Uosobieniem tragedii Niemców w dzisiejszej Polsce są jednak w pierwszym okresie powojennym obozy pracy, które powstawały w wielu miejscach w kraju, nierzadko w tych samych miejscach, gdzie zaledwie kilka tygodni wcześniej Niemcy zgotowali swoim ofiarom piekło. Takie miejsca jak Świętochłowice i Łambinowice na Górnym Śląsku, Sikawa koło Łodzi czy Potulice koło Bydgoszczy są dziś symbolami tragedii Niemców”.*

W 75. rocznicę zakończenia II wojny światowej Związek Niemieckich Stowarzyszeń w Polsce planował zorganizowanie skierowanego do młodzieży projektu edukacyjnego, który miał upamiętniać cierpienia Niemców w obozach pracy. Zaplanowano wycieczkę rowerową do wybranych obozów od Łambinowic do Auschwitz, połączoną z rozmowami z historykami i spotkaniami ze świadkami historii. Jednak ze względu na pandemię również tego projektu w tradycyjnej formie nie można było przeprowadzić. Powstał zatem film edukacyjny, tematyzujący wydarzenia okresu bezpośrednio po wojnie. Dwaj bohaterowie: regionalista Dawid Smolorz i jego młody, interesujący się historią słuchacz, Marek Dworaczyk, oprowadzają nas po zapomnianych miejscach, przybliżając ich historię.

„Nie ma to być wzajemne wyważanie winy, ale raczej przyczynianie się do całościowego spojrzenia na historię drugiej wojny światowej, a tym samym do lepszego zrozumienia punktu widzenia drugiej strony”.*

„Ten straszny okres musi jednak pozostać w pamięci jako przestroga, nie zaś jako źródło nienawiści i uprzedzeń”
Krzysztof Skubiszewski: Wypowiedź dla „Deutschland Sender Berlin“*

Pierwsza projekcja filmu odbędzie się online w Dniu Pamięci o Tragedii Górnośląskiej, 31 stycznia 2021 o godzinie 18:00; film będzie dostępny na portalu YouTube; do obejrzenia go zapraszamy tutaj. 

*Przytoczone cytaty pochodzą z wydanej w ramach projektu, przeznaczonej dla szkół publikacji.