Felietony Bernarda Gaidy

Źródło: terefe.pl W kalendarium portalu Dzieje.pl pod rokiem 1848 znajduję rewolucję lutową w Paryżu, wydanie „Manifestu partii komunistycznej” Marksa i Engelsa czy obrady Kongresu Słowiańskiego w Pradze. Nie odnotował on, że w Paulskirche we Frankfurcie w 1848 r. narodził się niemiecki parlamentaryzm. W marcu i kwietniu obradował tutaj niemiecki Vorparlament, a w maju Niemieckie Zgromadzenie Narodowe (Deutsche Nationalversammlung). Przed tygodniem w tymże miejscu byłem na uroczystości wręczenia Nagrody Praw Człowieka im. Franza Werfela prezydentowi Rumunii […]

Uchwalenie ustawy zwanej „lex Tusk” niektórzy sprowadzają do problemu ośmieszenia Polski na arenie międzynarodowej. Zwłaszcza po wystąpieniu prezydenta Andrzeja Dudy, ponieważ podpisał treść, którą po trzech dniach chce zmieniać. Byłoby to śmieszne, gdyby nie rodziło tylu negatywnych skutków, gdyby nie zapowiadało tylu krzywd i gdyby nie spychało kraju, w którym mieszkamy, na margines wspólnoty krajów demokratycznych. Codziennie w niezależnych mediach wypowiadają się politycy opozycyjni, eksperci zrywają współpracę z prezydentem, a w niedzielę tysiące protestowały […]

W saksońskim Knappenrode, dzielnicy Hoyerswerda, na terenie poprzemysłowym istnieje miejsce, które nazwano Erinnerungs-, Begegnugs-, und ausserschulische Bildungsstaette „Transferraum Heimat” (pol. Centrum pamięci, spotkań i edukacji pozaszkolnej „Transferraum Heimat”). W budynku z czerwonej cegły ukryte są pomieszczenia wystawiennicze i „konferencyjne” zachodzące na siebie tak, że nawet serwowany poczęstunek jedzony jest w tych industrialnych wnętrzach na tle autentycznego wagonu kolejowego Deutsche Reichsbahn Oppeln 1558 Ghs. Ten napis nie jest […]

„Mniejszości niemieckie (zwłaszcza w byłym Związku Radzieckim) doznały pozbawienia praw obywatelskich i ucisku, wypędzenia i banicji jako bezpośredniej konsekwencji II wojny światowej. Często musieli wykonywać pracę przymusową w nieludzkich warunkach (na przykład w tzw. rosyjskiej „Trudarmii”). (…) Nawet kultywowanie języka niemieckiego i niemieckich tradycji było przez długi czas zabronione. Na tle współodpowiedzialności Niemiec za ten los Republika Federalna Niemiec wspiera mniejszości niemieckie w ich krajach pochodzenia w radzeniu […]

Stale spotykam ludzi, którzy poszukując swych korzeni, krewnych, ich myśli, mówią, że żałują, iż tak mało pytali, gdy ich rodzice i dziadkowie żyli. Dowiedzieliby się więcej, niż przeczesując archiwa czy czytając wspomnienia obcych. Trochę tak właśnie się czułem, czytając teraz dopiero wywiad rzekę Petera Seewalda z papieżem Benedyktem XVI „Światłość świata”. Książka ukazała się w 2010 r., gdy był on jeszcze papieżem zmagającym się z problemami Kościoła i świata. Minęło […]

W środę (1.02) biorę udział w konferencji zorganizowanej w Brukseli przez Panią Lucię Puttrich, minister ds. europejskich rządu Hesji, której temat brzmi „Mniejszości narodowe w Europie – czy to zadanie dla UE?”. Znak zapytania powinien uświadomić mniej zorientowanym, że pytanie to jeszcze nie znalazło odpowiedzi. A przecież wydawałoby się, że jeśli tak wiele dziedzin – od ochrony środowiska poprzez praworządność, standardy demokratyczne, zagadnienia makroekonomiczne po politykę zagraniczną – jest przedmiotem działania Unii […]

W ubiegłym tygodniu w niemieckim Bundestagu odbyła się debata na temat 15. raportu rządu federalnego dotyczącego polityki praw człowieka. Minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock napisała we wstępie: „Godność człowieka jest bowiem nienaruszalna. To jest zasada polityki zagranicznej opartej na wartościach. Nie tylko z mandatem ustawy zasadniczej zgodne jest stawanie w obronie praw człowieka na całym świecie. W ten sposób przestrzegamy również podstawowych zasad Organizacji Narodów Zjednoczonych – […]

Przed laty, gdy zacząłem pisać tę kolumnę, będąc przewodniczącym VdG, starałem się łączyć cotygodniowe refleksje różnej natury z wynikającymi z tej funkcji doświadczeniami. Z wdzięcznością otrzymywałem bardzo często pozytywny feedback. Jakże miło mi było w Miastku, Bydgoszczy czy w śląskich DFK słyszeć, że „Wochenblatt” zaczynają czytać od strony drugiej. Rozmowami i spotkaniami na Mazurach, Warmii, Pomorzu i Dolnym Śląsku wzbogaciliście mnie o inną niemiecką narrację niż moja, ale przecież wspólną. Wcześniej była ona […]

W niedzielnych wiadomościach pokazano ciemności panujące w Odessie. Z ciemności wyłaniały się kontury opery. Ten piękny budynek znam dobrze. W 2019 r. podziwiałem wystawianą tam „Maskaradę” Chaczaturiana. Odessę widziałem dwukrotnie. Drugi raz w zeszłym roku. Zawsze latem, gdy centrum tej perły Morza Czarnego, pełne zieleni i wspaniałej architektury, wypełniały tłumy szczęśliwych i roześmianych ludzi. Ale widziałem ją jakby trzy razy, gdyż bulwar nad morzem i schody Potiomkina przenosiły mnie w świat […]