Unten präsentieren wir Ihnen virtuelle didaktische und wissenschaftliche Materialien zum Thema der Oberschlesischen Tragödie, die von der Abteilung des Instituts für Nationales Gedenken in Kattowitz zusammengestellt wurden. Dazu gehören u.a. E-Books, didaktische Texte, Infografiken, Podcasts, Artikel und Filme. Diese Materialien sind für alle zugänglich und können eine wertvolle Quelle und Unterstützung bei der Vermittlung von Wissen über diese dramatischen Ereignisse bilden. Die Materialien sind nur in der polnischen Sprache vorhanden.

E-books:

• Kornelia Banaś, Sebastian Rosenbaum, Z przeklętego raju. Zapiski Górnoślązaków deportowanych w 1945 r. do ZSRS, Katowice 2009
• Adam Dziurok, Obóz Pracy w Świętochłowicach w 1945 roku. Dokumenty. Wybór, wstęp i opracowanie. Wydanie drugie, rozszerzone, Katowice 2014
• Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz, Obozy pracy przymusowej Gliwickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945-1949, Katowice 2009

Texte und didaktische Materialien:

• Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku, Katowice 2020, wyd. II (eine Druckversion ist ebenfalls erhältlich)
• Tragedia w cieniu „wyzwolenia” Górny Śląsk w 1945 roku, Katowice 2015
• Obozowe dzieje Świętochłowic Eintrachthűtte – Zgoda, pod red. Adama Dziuroka, Katowice-Świętochłowice 2002 – Auszug: Einleitung und Anhang mit einer Liste der Verstorbenen

Infografiken:

• Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku

„PodCzas – Podcast IPN Katowice“:

• Internirung. Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 r., 5 lutego 2025
• Tragedia Górnośląska – między historiografią a kulturą pamięci 
• Gehenna „wyzwolenia”. Gwałty Armii Czerwonej na Górnym Śląsku w 1945 r.
• Wokół Tragedii Górnośląskiej 1945 roku
• Ksiądz Jan Frenzel – ofiara Tragedii Górnośląskiej

Multimedia:

• Śląsk 1945 – zbrodnia bez kary. Działalność Armii Sowieckiej i polskich komunistów na Górnym Śląsku, film z cyklu „Śląsk od morza do morza“

Artikel:

• Bogusław Tracz, Gehenna „wyzwolenia”. Zbrodnie sowieckie na Górnym Śląsku w 1945 roku [w:] Biuletyn IPN nr 5/2022
• Dariusz Węgrzyn, Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku [w:] Biuletyn IPN nr 5/2022
• Dariusz Węgrzyn, Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku, 2024
• Jarosław Neja, Społeczne następstwa wywózek Górnoślązaków do ZSRS w 1945 r.
• Bogusław Tracz, Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r., 2021
• Adam Dziurok, „Tragedia Górnośląska” – pamięć historii i historia pamięci
• Krzysztof Pawluczuk, Polowanie na mieszkańców. Sowieckie zbrodnie w Miechowicach, 2025

Filme:

• „Przemilczana Tragedia 1945 – rzecz o deportacjach Górnoślązaków do ZSRR“, Dokumentarfilm unter der Regie von Adam Turula – Das Jahr 1945 war für die Einwohner von Oberschlesien eine Zeit tragischer Ereignisse. Anhand von Dokumenten, Briefen und Zeitzeugenberichten rekonstruiert der Film den Verlauf der Deportationsaktion, der Arbeitsbedingungen und der wenigen Rückkehr der Oberschlesier aus den sowjetischen Arbeitslagern. Der Film stützt sich auf dokumentarische Materialien und Objekte, die in einer Ausstellung über die Deportation der Oberschlesier gezeigt wurden, die von der Abteilung für öffentliches Bildungsbüro des Instituts für Nationales Gedenken (IPN) in Kattowitz vorbereitet wurde. Produktion: Studio „Arka Górnośląska“ im Auftrag des Instituts für Nationales Gedenken in Kattowitz, historische Beraterin des Films: Dr. Kornelia Banaś (IPN Kattowitz), Produktionsjahr – 2004.

Quelle