10 maja 2024 r. na Górze św. Anny miał miejsce 55 Zjazd Delegatów Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce (ZNSSK). Była to okazja do podsumowania minionego roku oraz wskazania priorytetów dla Mniejszości Niemieckiej w Polsce na rok najbliższy.

Na spotkaniu uczestniczyło 32 delegatów, przedstawiciele organizacji stowarzyszonych oraz goście tacy jak: Peter Herr – Konsul RFN w Opolu, Dr Marek Mazurkiewicz – Pełnomocnik ds. mniejszości, Zuzanna Donath-Kasiura – Wicemarszałek Województwa Opolskiego, Henryk Siedlaczek – Senator oraz Waldemar Gaida – Starosta strzelecki.

Podsumowując rok 2023, Rafał Bartek, Przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, zwrócił uwagę na wiele wydarzeń minionego roku, które miały istotny wpływ na Mniejszość Niemiecką w Polsce. Po wyborach parlamentarnych, w który niestety nie udało się utrzymać mandatu posła Mniejszości Niemieckiej, Zarząd ZNSSK wiąże duże nadzieje i liczy na otwarty i konstruktywny dialog z nowym rządem RP. Pierwszą tego oznaką jest nowe rozporządzenie Minister Edukacji Narodowej, na mocy którego od 1 września 2024 r. przywrócone zostanie nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszościowego w szkołach w wymiarze trzech godzin tygodniowo.

Podkreślił również, jak ważną rolę w utrzymaniu przyszłości mniejszości niemieckiej odgrywa widoczność działań organizacji MN i aktywizacja młodego pokolenia:

Musimy wciąż myśleć – co możemy zrobić, aby niemiecka kultura i język były atrakcyjne dla kolejnych pokoleń? Jak możemy przyciągnąć młodych ludzi do naszych działań? Jestem bardzo wdzięczny Związkowi Młodzieży Mniejszości Niemieckiej, Domowi Współpracy Polsko-Niemieckiej oraz organizacjom edukacyjnym Pro Liberis Silesiae z Raszowej i Kreatywnej Edukacji w Gosławicach za wszystkie działania i projekty w tym obszarze. Wiem jednak, że to nigdy nie wystarczy i że w tym obszarze musi wydarzyć się znacznie więcej, ponieważ jesteśmy coraz bardziej zależni od aktywności młodych ludzi. W czasach, gdy to co „regionalne”, „lokalne”, „mniejszościowe” odgrywa coraz mniejszą rolę w coraz bardziej „globalizującym się” świecie, aktywność młodego pokolenia w szczególności, ale także widoczność naszych projektów, jest niezwykle ważna.

Podczas spotkania odbyły się wybory uzupełniające. W miejsce zmarłego w ubiegłym roku Petera Jeske wybrano Dawida Bojarowskiego, reprezentanta Związku Mniejszości Niemieckiej w Tczewie. Dawid Bojarowski pełnił do tej pory funkcję członka komisji rewizyjnej Związku, zatem na jego miejsce wybrano Waltera Müllera, reprezentującego Towarzystwo Mniejszości Niemieckiej w Bydgoszczy. Ponadto przyjęto plan pracy Związku na rok 2024 oraz trzy rezolucje: Rezolucję w sprawie wprowadzenia w życie zapisów Europejskiej Karty Języków Regionalnych, Rezolucję dot. udziału w wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz Rezolucję z okazji 20. rocznicy przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Przedstawiono również Stanowisko Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce 33 lata po podpisaniu polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie i 13 lat po podpisaniu Wspólnej Oświadczenia Okrągłego Stołu w sprawie wspierania mniejszości niemieckiej w Polsce oraz obywateli polskiego pochodzenia i Polaków w Niemczech. Pomimo osiągnięcia tak ważnego celu, jakim jest odwołanie dyskryminującego rozporządzenia, przed mniejszością niemiecką wciąż stoją inne wyzwania. To właśnie te priorytetowe tematy, które z perspektywy środowiska mniejszości niemieckiej wymagają rozwiązania w najbliższych latach, zostały zawarte w stanowisku ZNSSK. Wśród 12 wymienionych w nim punktów jest mowa m.in. o: wsparciu i reorganizacji języka niemieckiego jako języka mniejszości w polskim systemie oświaty, ustanowieniu stałej obecności politycznej Mniejszości Niemieckiej w polskim parlamencie, czy zabezpieczeniu działalności kulturalnej Mniejszości Niemieckiej poprzez utworzenie dwóch niemieckich ośrodków kultury.

Po spotkaniu odbyła się finansowana ze środków Konsulatu Niemiec w Opolu, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego i Landu Sachsen konferencja „Dziedzictwo niemieckiego protestantyzmu w Polsce”, podczas której uczestnicy mogli wysłuchać pięciu wykładów zaproszonych prelegentów. Dwudniowe wydarzenie zakończyło się mszą święta w jęz. niemieckim, po której odbył się koncert muzyki organowej w wykonaniu Michała Blechingera (czytaj: Konferencja „Dziedzictwo niemieckiego protestantyzmu w Polsce” na Górze św. Anny).

Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce (ZNSSK) z siedzibą w Opolu jest dachową organizacją mniejszości niemieckiej w Polsce, skupiającą działające w Polsce organizacje mniejszości niemieckiej. Związek Niemieckich Stowarzyszeń ma łącznie 26 członków stałych i 14 członków zrzeszonych. Do głównych zadań ZNSSK należy m. in. wspieranie i promowanie rozwoju kultury i języka niemieckiego, a także wspieranie i koordynowanie działalności poszczególnych organizacji członkowskich.

Zapraszamy do zapoznania się z treścią mowy powitalnej Rafała Bartka, Przewodniczącego ZNSSK w Polsce, oraz treścią przemowy Bernarda Gaidy, Rzecznika AGDM w FUEN, byłego wieloletniego przewodniczącego Związku i aktualnego pełnomocnika ZNSSK w Polsce ds. współpracy międzynarodowej.