Plebiscyt i rok 1921 na Górnym Śląsku
Moim osobistym życzeniem byłaby możliwość merytorycznej rozmowy na te tematy w przyszłości w Polsce; podchodzenie do nich bez narodowego patosu (dr Matthias Lempart)
Po pierwszej wojnie światowej, zgodnie z ideą samostanowienia narodów, w Europie powstał szereg nowych państw. Organizacja plebiscytu na Górnym Śląsku w 1921 roku zdawała się być zwycięstwem demokracji – pierwszy raz w historii, zgodnie z modelem państwa narodowego, to mieszkańców zapytano o to, w granicach którego państwa chcą zamieszkać: czy to w nowo powstałej Polsce, czy też w Republice Weimarskiej.
Górny Śląsk, ze względu m.in. na swoje bogactwo przemysłowe, dla obu zainteresowanych państw był terenem niezwykle atrakcyjnym. Użyto więc wszelkich dostępnych wówczas środków propagandowych, by przekonać tych, którzy cały czas byli niezdecydowani. W plebiscycie wzięło udział aż 98% uprawnionych; konsekwencje jego wyników okazały się dalekosiężne dla obu stron.
Pomysł realizacji filmu „Plebiscyt i rok 1921 na Górnym Śląsku” powstał w setną rocznicę tamtych wydarzeń. Realizacja skupia się nie tylko na rzetelnym przedstawieniu faktów historycznych; w oszczędnych słowach przedstawia również punkt widzenia zwykłych ludzi, których wydarzenia związane z plebiscytem, późniejszym III Powstaniem Śląskim i będącym jego konsekwencją podziałem Górnego Śląska dotknęły najbardziej.
W filmie o wydarzeniach roku 1921 opowiadają zaproszeni eksperci:
- Waldemar Gielzok, przewodniczący Niemieckiego Towarzystwa Oświatowego, tłumacz języka niemieckiego
oraz badacz dziejów Śląska: - prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek, historyk, Katowice;
- dr Matthias Lempart, historyk, Berlin.
Produkcja: Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, 2022
Wykonawca: Media VdG
Materiał zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu:
Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
100 rocznica III Powstania Śląskiego
Konsulat Republiki Federalnej Niemiec
