Podjęta przez polski Sejm decyzja o zmniejszeniu subwencji oświatowej na nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości spotkała się z niezrozumieniem nie tylko naszego środowiska. W ciągu ostatnich tygodni sprawa nabrała rezonansu medialnego: o głosowaniach w Sejmie i ostatecznym rozporządzeniu MEiN ukazały się liczne artykuły, audycje, dyskusje, konferencje prasowe i podcasty. I choć te liczne głosy nie wydają się niestety wpływać na podejmowane na najwyższym szczeblu decyzje, pociesza nas jedno: pomagają one szerszemu odbiorcy zrozumieć tematykę mniejszości, znaczenie nauczania języka pochodzenia oraz wartość, jaką w dojrzałej demokracji ma podejście do grup mniejszościowych.
Wybór artykułów zamieszczamy poniżej:
Janusz Kowalski atakuje (Wochenblatt.pl, 3.12.2021)
Plan Janusza Kowalskiego. Najpierw zmiany w budżecie, potem w ordynacji wyborczej (polsatnews.pl, 14.12.2021):
Mniejszość niemiecka pod politycznym ostrzałem. Antyniemiecki sentyment? (Rzeczpospolita, 14.12.2021).
Posłowie PiS kontra przedstawiciel Mniejszości Niemieckiej. „Brawo Zjednoczona Prawica, brawo Przemysław Czarnek!” (Wprost, 17.12.2021)
Czarnek: Nie może być tak, że w Polsce płacimy na mniejszość niemiecką, a w Niemczech nie ma ani jednego euro dla Polonii (PAP, 17.12.2021)
Budżet państwa na przyszły rok przyjęty razem z poprawką zmniejszającą finansowanie nauki języka niemieckiego dla mniejszości narodowej. Rozmowa z Rafałem Bartkiem, przewodniczącym TSKN na Śląsku Opolskim (Radio Opole, 20.12.2021)
Konferencja prasowa ws. obniżenia wysokości subwencji oświatowej na edukację w zakresie języków mniejszości narodowych i etnicznych (TSKN na Śląsku Opolskim, 22.12.2021):
Jak PiS na złość Niemcom odmraża polskim obywatelom uszy (OKO Press, 29.12.2021)
Konferencja MN poświęcona zmniejszeniu subwencji na nauczanie języków mniejszości narodowych (Redakcja Mittendrin, 29.12.2021):
Dlaczego karze się nas, krzywdzi i dyskryminuje? (Radio Mittendrin, 29.12.2021)
To niebywałe kuriozum. Wywiad z prof. Grzegorzem Januszem, kierownikiem Katedry Systemów Politycznych i Praw Człowieka na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Wochenblatt.pl, 30.12.2021)
Takiej sytuacji w warunkach państwa polskiego nie pamiętam, aby obcięto taką kwotę i zapowiadano, że w roku następnym połowa środków przewidzianych na naukę języka mniejszości zostanie także obcięta w budżecie. To jest jakieś niebywałe kuriozum, które dla mnie jako badacza problemów mniejszości jest kompletnie niezrozumiałe. W mojej ocenie taka decyzja jest przedziwna.
Zapis rozmowy TUTAJ.
Rozmowa z Tomaszem H. Kandziorą, wójtem gminy Reńska Wieś, o konsekwencjach obniżenia subwencji na nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości dla samorządu, uczniów i nauczycieli (Wochenblatt.pl, 4.1.2022)
RPO: Obniżenie subwencji na nauczanie języka mniejszości może być niezgodne z konstytucją (Radio Opole, 7.1.2022)
“O senat jestem spokojny, zobaczymy co będzie w sejmie, mam nadzieję że posłowie przez święta zastanowili się” – Poseł Ryszard Galla na antenie Radia Opole (10.1.2022)
Pieniądze na naukę języka niemieckiego “wyłudzane”? Jest zawiadomienie dotyczące słów Janusza Kowalskiego (dziennik.pl, 12.1.2022)
Nasz język, nasza tożsamość (olsztyn24.com, 13.1.2022)
Problem. Niektórym zależy, żeby zlikwidować nasz regionalny językowy koloryt (opowiecie.info, 13.1.2022)
Obniżenie subwencji na naukę języków. Przeciwne mniejszości z regionu (Olsztyn TVP, 13.1.2022)
Ciecie to dyskryminacja (Wochenblatt.pl, 13.1.2022):
Region Warmii i Mazur to najbardziej wielokulturowy region w Polsce, ta wielokulturowość ubogaca ten region i mieszkańców naszego województwa – mówi Sabina Reguła. – To tutaj największymi przedstawicielami mniejszości narodowych i etnicznych jest mniejszość niemiecka oraz ukraińska. Zatem w województwie warmińsko-mazurskim są szkoły z nauczanym językiem ukraińskim oraz szkoły z dodatkową nauką języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej. Trzeba pamiętać, że rodzice tych właśnie uczniów są pełnoprawnymi obywatelami Polski, obywatelami płacącymi podatki w Polsce. A tych uczniów przez decyzję obcięcia subwencji oświatowych na zajęcia dla nich przeznaczone będzie się dyskryminować.
29:25 – Sejmowa Komisja przeciw środkom na języki mniejszości (Wochenblatt.pl, 19.1.2022)
Bodnar: W jakim państwie chcemy żyć, jakim państwem chcemy być? (Na Temat, 25.1.2022)
Jestem za symetrią w stosunkach dwustronnych, ale… (Wochenblatt.pl, 26.1.2022)
Nie mogę zgodzić się na takie ograniczanie wydatków budżetowych (Wochenblatt.pl, 26.1.2022)
Sejm zmniejszył wydatki na naukę języków mniejszości. Stracą na tym tysiące polskich uczniów (Wyborcza Opole, 27.1.2022)
Kaszubi nie stracą dotacji na naukę języka? Pytamy pomorskich posłów (Zawsze Pomorze, 28.1.2022)
To jest przerażające! (Wochenblatt.pl, 28.1.2022)
Thorsten Klute: Coraz więcej uczniów na lekcjach polskiego (dw.com, 30.1.2022)
Berlin broni mniejszości niemieckiej przed PiS. “Ta polityka zaszkodzi Polsce” (Wyborcza.pl, 1.2.2022)
Kowalski wymyślił, Czarnek przyklasnął. Niemcy wściekli na PiS (o2.pl, 1.2.2022)
Czarnek znowu kłamie. Niemieckie landy wspierają Polaków w Niemczech (Podcast Gazety Wyborczej, 2.2.2022)
Zależy mi na dobru tego Heimatu, ale za ten Sejm się wstydzę – mówi poseł mniejszości niemieckiej (OKO Press, 2.2.2022):
Prawa mniejszości niemieckiej zostały wpisane w antyniemiecką propagandę, jaką ten rząd uprawia. Staliśmy się pionkiem w tej grze. A właściwie nie my, ale dzieci, które przez lata uczyły się niemieckiego jako języka ojczystego, stały się jej zakładnikami. (…) Nie da się nie łamiąc prawa wyodrębnić jednej mniejszości i potraktować inaczej. Jeśli dajemy pieniądze na nauczanie języków ojczystych mniejszości, to wszystkich, od Kaszubów poprzez Litwinów, Ukraińców, Białorusinów, Czechów, po Niemców. Jeśli jest ustalona waga X do naliczania tej subwencji na jednego ucznia, ona jest taka sama dla ucznia niemieckiego, ukraińskiego czy Kaszeby. Chyba że rząd zdecydowałby się na forsowanie zapisu, o którym na komisji mniejszości narodowych mówił nam niedawno przedstawiciel ministerstwa edukacji, że subwencja na naukę niemieckiego finansowałaby tylko godzinę nauki tygodniowo, zamiast minimum trzech. Oznaczałoby to nierówność między mniejszościami i między dziećmi, rzecz niewyobrażalna.
Rafał Bartek: Zabieranie pieniędzy na naukę języka niemieckiego będzie dyskryminacją i segregacją mniejszości (Radio Doxa, 3.2.2022):
Klamka zapadła (Wochenblatt.pl, 5.2.2022)
Mniejszość niemiecka protestuje (Gazeta Olsztyńska, 6.2.2022).
Mniejszość Niemiecka oburzona decyzją ministra Czarnka. “Sprawa jest skandaliczna” (NaTemat.pl, 6.2.2022)
Decyzja podjęta na podstawie błędnych założeń (Wochenblatt.pl, 7.2.2022)
Pełnomocnik rządu RFN negatywnie o rozporządzeniu MEiN (Radio Opole, 7.2.2022)
Pełnomocnik rządu RFN negatywnie o rozporządzeniu MEiN (Portal Samorządowy, 7.2.2022)
Pełnomocnik rządu RFN ostro krytykuje rozporządzenie Czarnka. “Dyskryminujące” (Dziennik.pl, 7.2.2022)
Pełnomocnik rządu RFN o rozporządzeniu ministra Czarnka: ‘To dyskryminująca decyzja, oparta na błędnym założeniu’ (Wyborcza Opole, 7.2.2022)
Prof. Fabritius: Jestem zaskoczony tym rozporządzeniem, które z perspektywy niemieckiego rządu wprowadza dyskryminację między mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce. Jest mi żal, że podejmując decyzję w tej sprawie, nie wzięto pod uwagę wszystkich dokumentów i porozumień pomiędzy naszymi rządami
Europosłanka Zalewska: to dobrzy sąsiedzi i musimy znaleźć rozwiązanie. Mniejszość Niemiecka mówi o 200 milionach euro na naukę języka ojczystego dla Polonii (Radio Opole, 7.2.2022)
Mniejszość niemiecka broni się przed dyskryminacją. Mocne słowa pełnomocnika rządu Niemiec (Strzelec Opolski, 7.2.2022)
Mniejszość Niemiecka oburzona rozporządzeniem Czarnka. „Sprawa jest skandaliczna” (Fakt, 7.2.2022)
Mniejszość niemiecka odpowiada Januszowi Kowalskiemu. Riposta posła spotkała się z kontrą (Wprost, 7.2.2022)
Pełnomocnik rządu RFN negatywnie o rozporządzeniu MEiN (Portal Samorządowy, 7.2.2022)
Przemysław Czarnek wprowadza kontrowersyjne zmiany. Rozporządzenie uderza w mniejszości (Gazeta.pl: e-dziecko, 7.2.2022)
Zdaniem posła Ryszarda Galla poprawka jest “bardzo zła, szkodliwa i niekonstytucyjna”. Zwrócił uwagę na fakt, że Polskę obowiązują regulacje traktatowe dotyczące ochrony mniejszości narodowych oraz języków regionalnych. “Jestem ciekaw, jak rząd polski będzie raportował realizację zapisów tych traktatów w momencie, kiedy doprowadzają do takiego pogwałcenia konstytucji, ustawy o mniejszościach, czy ustawy o oświacie” – zaznaczył. Przeciwni nowym przepisom byli również rodzice, nauczyciele i uczniowie mniejszości niemieckiej. “Nie dość, że mniejszości narodowe i etniczne w Polsce są dyskryminowane, to mniejszość niemiecka będzie jeszcze bardziej dyskryminowana. To nie jest kraj europejski” – powiedziała w piątek w Sejmie posłanka Lewicy Wanda Nowicka.
Spór Polski i Niemiec o nauczanie języka mniejszości da się rozwiązać. Potrzebna jest jednak dobra wola obu stron (Nowa Trybuna Opolska, 8.2.2022)
Nie 3, a 1 godzina języka niemieckiego w szkole. Nowe prawo ma zostać zaskarżone, bo mniejszość niemiecka czuje się dyskryminowana (Nowa Trybuna Opolska, 8.2.2022)
“FAZ”: Polska podejmuje działania przeciwko językowi niemieckiemu (Wiadomości wp.pl, 8.2.2022)
Pełnomocnik rządu RFN: Decyzja ws. nauki niemieckiego to dyskryminacja (Interia wydarzenia, 8.2.2022)
Przedstawiciel rządu Niemiec negatywnie o rozporządzeniu MEiN ws. nauki języka niemieckiego jako ojczystego (TVN24, 8.2.2022)
Będzie mniej dodatkowych lekcji języka niemieckiego dla uczniów z mniejszości niemieckiej (TVN24, 8.2.2022)
Nauczanie niemieckiego jako ojczystego [KOMENTARZE] (Radio Opole, 8.2.2022)
Czarnek dyskryminuje mniejszość niemiecką? Kolejne kontrowersje (Wiadomości wp.pl, 8.2.2022)
“Minister Czarnek zmienił jeden paragraf i wpisał dyskryminację dzieci mniejszości niemieckiej” (Audycje Tok FM, 9.2.2022)
Po trzy godziny języka mniejszości, o ile nie jest to niemiecki (Prawo.pl, 9.2.2022)
Prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego: Nawet jeżeli byłoby to tymczasowe działanie zmierzające np. do osiągnięcia jakiejś poprawy sytuacji mniejszości polskiej na terenie Niemiec, skądinąd niedopuszczalne, ponieważ wymierzone w prawa obywatelskie, to to tak sformułowany przepis rozporządzenia stanowi naruszenie art. 32 ust. 2 Konstytucji z uwagi na dyskryminacyjny charakter regulacji. Ponadto mamy do czynienia z naruszeniem art. 2 Konstytucji, który nakazuje chronić prawa nabyte – podkreśla.
Rada Europy krytykuje Polskę. Chodzi o mniejszość niemiecką (DW.com, 9.2.2022)
Konferencja Ambasadorów RP: Decyzja ministra Czarnka służy interesom wyborczym rządzącej w Polsce koalicji, a nie środowiskom polskim w Niemczech (Monitor konstytucyjny, 10.2.2022)
Co dalej z Polonią w Niemczech? (WDR: COSMO po polsku, 10.2.2022)
Czarnek uderza w mniejszość niemiecką. „To segregacja społeczna” (OKO Press, 11.2.2022)
Godzina niemieckiego zamiast trzech. Przedstawiciele mniejszości oburzeni (radio RMF24, 11.2.2022)
Tomasz Terlikowski: Nie ma zgody na dyskryminację (Rzeczpospolita, 11.2.2022)
To jest pogwałcenie przede wszystkim Konstytucji, bo dzieli się społeczeństwo na dwie grupy – jedni mogą więcej, drudzy mniej. (…) To jawna dyskryminacja. A po drugie złamana jest ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych, która mówi jedno – równo traktuje się wszystkie mniejszości. A tutaj dokonywana jest segregacja społeczna.
Ambasador Niemiec: Rozporządzenie resortu edukacji uderza tylko w mniejszość niemiecką (Interia wydarzenia, 11.2.2022)
Mniejszości w państwie niepraworządnym (Konferencja ambasadorów RP, 13.2.2022)
W mniejszości siła demokracji (podcast “2 historyków 1 mikrofon”: prof. Krzysztof Ruchniewicz i prof. Przemysław Wiszewski, 14.2.2022)
Wicekanclerz RFN: Nasi inwestorzy pytają, dokąd zmierza Polska, jeśli chodzi o praworządność (Na temat, 14.2.2022)
