Drogie dzieci,

Drodzy Rodzice,

Drodzy uczestnicy tego uroczystego wydarzenia,

Bardzo się cieszę, że mogę być tu dzisiaj na otwarciu przedszkola w Chrząstowicach jako Pełnomocnik rządu Niemiec ds. przesiedleńców i mniejszości narodowych. Przede wszystkim chciałabym przekazać serdeczne pozdrowienia od naszego Kanclerza Niemiec Olafa Scholza i Pani Minister spraw wewnętrznych Niemiec Nancy Faeser oraz przekazać Państwu najlepsze życzenia.

Wielokrotnie już podkreślałam, jak bardzo doceniam pracę Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce (ZNSSK) i jego organizacji członkowskich. Dzisiejsze otwarcie przedszkola pokazuje, dlaczego praca ZNSSK jest tak ważna. Ponieważ to dwujęzyczne przedszkole da dzieciom w naszym społeczeństwie niezwykłą okazję do integracji dwóch języków w ich codziennym życiu już od najmłodszych lat. Współistnienie języków i związanych z nimi kultur będzie dla nich normalnością. To idealne warunki dla kolejnego aktywnego, kształtującego się przyszłego pokolenia mniejszości niemieckiej.

Jest to wyjątkowo piękne miejsce z przyjaznymi dla dzieci przestrzeniami do nauki, zabawy, tworzenia i odpoczynku. Mogę tylko pogratulować dzieciom, które będą uczęszczać do tego wyjątkowego przedszkola i ich rodzicom.

Oprócz sal niezwykle obiecująca jest koncepcja edukacyjna przedszkola: lekcje będą dwujęzyczne i dostępne dla wszystkich dzieci z okolicy, zarówno niemieckich, jak i polskich. Dzieci będą czuły się jak w domu w dwóch światach językowych i będą żyć tą dwujęzycznością na co dzień. Potwierdza to fakt, że w każdej grupie jest dwóch opiekunów, z których jeden mówi po niemiecku, a drugi po polsku. To również tworzy naturalne podejście do wielojęzyczności i zglobalizowanego świata.

Ponadto przedszkole prowadzone jest zgodnie z ideami pedagogicznymi beatyfikowanego Edmunda Bojanowskiego [1814-1871]. W połowie XIX wieku Bojanowski założył wiejskie “ochronki” dla biednych i zaniedbanych dzieci w celu zapewnienia im opieki moralnej i materialnej. Rekrutował dziewczęta ze wspólnot wiejskich jako opiekunki, które żyły w grupie po trzy opiekunki we wspólnocie podobnej do zakonu, co położyło podwaliny pod założenie Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Marii Panny.

Praca Bojanowskiego, który sam mówił płynnie po polsku i niemiecku, została podsumowana przez papieża Jana Pawła II podczas jego beatyfikacji w 1999 roku w następujący sposób:

“Został zapamiętany jako człowiek o dobrym sercu, który z miłości do Boga i ludzkości wiedział, jak skutecznie łączyć różne dziedziny edukacji, dobroczynności, kultury i religii dla dobra. Zasadą przewodnią każdej z jego inicjatyw było pragnienie, aby wszyscy mieli udział w zbawieniu”.

To połączenie katolickiego charakteru i dwujęzyczności nadaje przedszkolu wyjątkową aurę.

Dzieci są naszą przyszłością. Zasługują na najlepsze warunki startowe, aby móc prowadzić samodzielne i szczęśliwe życie. Fundamenty tego są kładzione na wczesnym etapie życia. Przedszkola odgrywają decydującą rolę w kształtowaniu zachowań społecznych dzieci – tym ważniejsze jest stworzenie tolerancyjnej, różnorodnej i chronionej atmosfery, w której dzieci czują się mile widziane i akceptowane. Doświadczenie dwujęzyczności i kochającej wspólnoty, zawarte w filozofii tego przedszkola, zapewni dzieciom, które mogą spędzić tutaj niewielką, ale ważną część swojego dzieciństwa, ważne doświadczenia na resztę życia. Tutaj poczują ogromne znaczenie budowania mostów między różnymi kulturami i narodami w młodym wieku.

Ale dzieci to nie tylko nasza przyszłość, nasza przyszłość zależy również od nich. Dlatego ważne jest, aby uczyć je wartości takich jak dobroczynność, tolerancja i szacunek. Jeśli nie zainwestujemy w następne pokolenie, w dzieci, tradycje nie będą mogły być utrzymane w dłuższej perspektywie. Dlatego ważne jest, aby od samego początku zapoznawać ich z tradycjami i kulturą mniejszości niemieckiej, a także przekazywać im odpowiedzialność, w zależności od ich wieku. Jeśli kolejne pokolenia, dzieci i młodzież, potraktujemy poważnie, podejdziemy do nich z szacunkiem i wsłuchamy się w ich głos, to oni z kolei również będą gotowi podtrzymywać, rozwijać i przekazywać dalej kulturę i tradycje mniejszości niemieckiej.

Budowa przedszkola to wielki wspólny wysiłek! Oprócz Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ojczyzny (BMI), które zapewniło znaczne fundusze, jest tak wielu indywidualnych uczestników, że nie jestem w stanie ich tutaj pojedynczo wymienić.

Zaangażowani byli urzędnicy polskiej administracji w Chrząstowicach i Opolu, Siostry Służebniczki Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce (ZNSSK), a także lokalne Chrząstowickie Stowarzyszenie Edukacyjne “Cud”. Także parafia i społeczność wiejska wsparły powstanie tego przedszkola. Bardzo dziękujemy za zaangażowanie!

Chciałabym zakończyć słowami polskiego lekarza, autora książek dla dzieci i pedagoga Janusza Korczaka [1878-1942], który energicznie i imponująco bronił praw dzieci. Podczas II wojny światowej został zamordowany przez narodowych socjalistów, ponieważ nie zostawił dzieci ze swojego sierocińca samych – i wraz z nimi został wywieziony do obozu zagłady.

Jego niezrównane i imponujące zaangażowanie na rzecz dzieci i młodzieży czyni go nieśmiertelnym w naszej pamięci. Korczak trafnie powiedział:

„Każdy, kto chce pominąć dzieciństwo i patrzeć w daleką przyszłość, nie osiągnie swojego celu”.

Dzieci są zakorzenione w miejscu, w którym dorastają, gdzie są wychowywane, gdzie była ich kołyska i gdzie zdobyły pierwsze wrażenia kulturowe i religijne. W ten sposób – nie poprzez “pomijanie dzieciństwa”, ale poprzez dorastanie z miłością i troską – kładzie się solidny fundament na przyszłość.

Moim zdaniem przedszkole w Chrząstowicach oferuje do tego najlepsze warunki!