Felietony Bernarda Gaidy

W saksońskim Knappenrode, dzielnicy Hoyerswerda, na terenie poprzemysłowym istnieje miejsce, które nazwano Erinnerungs-, Begegnugs-, und ausserschulische Bildungsstaette „Transferraum Heimat” (pol. Centrum pamięci, spotkań i edukacji pozaszkolnej „Transferraum Heimat”). W budynku z czerwonej cegły ukryte są pomieszczenia wystawiennicze i „konferencyjne” zachodzące na siebie tak, że nawet serwowany poczęstunek jedzony jest w tych industrialnych wnętrzach na tle autentycznego wagonu kolejowego Deutsche Reichsbahn Oppeln 1558 Ghs. Ten napis nie jest […]

“Mniejszości niemieckie (zwłaszcza w byłym Związku Radzieckim) doznały pozbawienia praw obywatelskich i ucisku, wypędzenia i banicji jako bezpośredniej konsekwencji II wojny światowej. Często musieli wykonywać pracę przymusową w nieludzkich warunkach (na przykład w tzw. rosyjskiej “Trudarmii”). (…) Nawet kultywowanie języka niemieckiego i niemieckich tradycji było przez długi czas zabronione. Na tle współodpowiedzialności Niemiec za ten los Republika Federalna Niemiec wspiera mniejszości niemieckie w ich krajach pochodzenia w radzeniu […]

Stale spotykam ludzi, którzy poszukując swych korzeni, krewnych, ich myśli, mówią, że żałują, iż tak mało pytali, gdy ich rodzice i dziadkowie żyli. Dowiedzieliby się więcej, niż przeczesując archiwa czy czytając wspomnienia obcych. Trochę tak właśnie się czułem, czytając teraz dopiero wywiad rzekę Petera Seewalda z papieżem Benedyktem XVI „Światłość świata”. Książka ukazała się w 2010 r., gdy był on jeszcze papieżem zmagającym się z problemami Kościoła i świata. Minęło […]

W środę (1.02) biorę udział w konferencji zorganizowanej w Brukseli przez Panią Lucię Puttrich, minister ds. europejskich rządu Hesji, której temat brzmi „Mniejszości narodowe w Europie – czy to zadanie dla UE?”. Znak zapytania powinien uświadomić mniej zorientowanym, że pytanie to jeszcze nie znalazło odpowiedzi. A przecież wydawałoby się, że jeśli tak wiele dziedzin – od ochrony środowiska poprzez praworządność, standardy demokratyczne, zagadnienia makroekonomiczne po politykę zagraniczną – jest przedmiotem działania Unii […]

W ubiegłym tygodniu w niemieckim Bundestagu odbyła się debata na temat 15. raportu rządu federalnego dotyczącego polityki praw człowieka. Minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock napisała we wstępie: „Godność człowieka jest bowiem nienaruszalna. To jest zasada polityki zagranicznej opartej na wartościach. Nie tylko z mandatem ustawy zasadniczej zgodne jest stawanie w obronie praw człowieka na całym świecie. W ten sposób przestrzegamy również podstawowych zasad Organizacji Narodów Zjednoczonych – […]

Przed laty, gdy zacząłem pisać tę kolumnę, będąc przewodniczącym VdG, starałem się łączyć cotygodniowe refleksje różnej natury z wynikającymi z tej funkcji doświadczeniami. Z wdzięcznością otrzymywałem bardzo często pozytywny feedback. Jakże miło mi było w Miastku, Bydgoszczy czy w śląskich DFK słyszeć, że „Wochenblatt” zaczynają czytać od strony drugiej. Rozmowami i spotkaniami na Mazurach, Warmii, Pomorzu i Dolnym Śląsku wzbogaciliście mnie o inną niemiecką narrację niż moja, ale przecież wspólną. Wcześniej była ona […]

W niedzielnych wiadomościach pokazano ciemności panujące w Odessie. Z ciemności wyłaniały się kontury opery. Ten piękny budynek znam dobrze. W 2019 r. podziwiałem wystawianą tam „Maskaradę” Chaczaturiana. Odessę widziałem dwukrotnie. Drugi raz w zeszłym roku. Zawsze latem, gdy centrum tej perły Morza Czarnego, pełne zieleni i wspaniałej architektury, wypełniały tłumy szczęśliwych i roześmianych ludzi. Ale widziałem ją jakby trzy razy, gdyż bulwar nad morzem i schody Potiomkina przenosiły mnie w świat […]

W poniedziałek (5.12) zbyt niezauważalnie przeszedł Międzynarodowy Dzień Wolontariusza. Bardziej podoba mi się jednak niemiecka nazwa – Tag des Ehrenamtes – ze względu na słowo Ehre, które najlepiej określa wartość pracy społecznej. Ponieważ osobiście wykonuję ją całe życie, od funkcji uczniowskich w peerelowskiej szkole po obecną funkcję przewodniczącego Grupy Roboczej Mniejszości Niemieckich i wiceprezydenta Federalistycznej Unii Europejskich Narodowości, mam wiele różnych z nią związanych doświadczeń. […]

Adwent, czyli czas oczekiwania, powinien być czasem skupienia i spokoju. Wszak czekamy na tego, którego zwiastowano słowami „Chwała Bogu na wysokości, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli”. Słowa te brzmią w tym roku jakby wbrew temu, co nas otacza. Nie ma pokoju na Ukrainie, gdzie wojsko rosyjskie popełnia zbrodnię za zbrodnią. Trudno o adwentowy spokój w zimnych, zrujnowanych domach, w pozbawionych prądu miastach i wsiach. Jak myśleć o pokoju i adwencie w Etiopii, do której ci sami […]