Obecnie trwają prace nad rozporządzeniem MEN, mającym przywrócić od nowego roku szkolnego 3 godziny nauki języka niemieckiego jako języka mniejszości niemieckiej. Przypominamy, że rozporządzenie redukujące liczbę godzin zostało wydane 4 lutego 2022 przez Ministra Edukacji i Nauki, Przemysława Czarnka. Spośród wszystkich mniejszości w Polsce zmiana ta dotknęła tylko mniejszość niemiecką. Dlatego też mniejszość niemiecka podejmowała wszystkie możliwe działania, aby cofnąć to rozporządzenie, dyskryminujące 55 tysięcy dzieci. Teraz cieszymy się, że wreszcie ta zmiana może nastąpić. Tym samym chcemy ukazać, jak daleką drogę pokonaliśmy w tej sprawie.
- Przedstawiciele mniejszości niemieckiej, rodziców i uczniów wystosowali do Ministerstwa Edukacji i Nauki petycją przeciwko rozporządzeniom Ministra, a tym samym dyskryminacji dzieci mniejszości niemieckiej. Petycję podpisały 13222 osoby.
- Również środowisko akademickie oraz środowiska gospodarcze wystosowały petycje.
- Profesor Grzegorz Janusz z UMCS w Lublinie opublikował raport naukowy dotyczący ograniczenia środków finansowych na realizację zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości niemieckiej. Raport był wysyłany do wielu polityków, instytucji i organizacji.
- Młodzież mniejszości niemieckiej przeprowadziła w internecie akcję „Nie ma mowy, sprachlos” wskazującą na faktyczne pozbawienie głosu mniejszości niemieckiej. W ramach kolejnej akcji mniejszości niemieckiej #NapiszDoCzarnka każdy miał możliwość wysłać 5 pytań do Ministra Edukacji i Nauki.
- Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce wystosował wiele pism i apeli, m.in.:
- 17 pism do: Pana Prezydenta, Pani Prezydentowej, Kancelarii Senatu, Kancelarii Sejmu, Pana Premiera, Ministra Edukacji i Nauki, Ministra MSWiA, Przewodniczącego Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania
- 2 pisma do: Helsińskiej Fundacja Praw Człowieka, Fundacji im. Stefana Batorego
- 10 pism do Dziekanów Wydziałów Filologicznych i Humanistycznych oraz 160 pism do pracowników wydziałów germanistycznych
- 26 pism do europarlamentarzystów polskich i 96 pism do europarlamentarzystów niemieckich
- 18 pism do instytucji europejskich (Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich, OBWE, UNESCO, ONZ, Sekretariatu Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych Rady Europy) oraz polityków niemieckich
- Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce złożył skargę do Komisji Europejskiej oraz petycję do Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego. W dniu 26 czerwca 2023 r. odbyło się posiedzenie Komisji Petycji Unii Europejskiej. Petycja pozostaje petycją otwartą, co oznacza, że Komisja Europejska musi na nią odpowiedzieć.
- Zarząd Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce opublikował stanowisko w sprawie dyskryminacji, które było wysyłane do wielu polityków, instytucji i organizacji.
- Zarząd Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce opublikował krytyczne stanowisko odnośnie projektu nowej podstawy programowej nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości.
- Przedstawiciele mniejszości niemieckiej w Polsce wzięli udział w posiedzeniu Parlamentu Europejskiego w Strasburgu. Spotkanie Minority Intergroup (Intergrupy ds. Tradycyjnych Mniejszości, Społeczności Narodowych i Języków) było dla nich okazją do zwrócenia uwagi na poziomie europejskim na obecną sytuację mniejszości niemieckiej w Polsce w kontekście ograniczenia możliwości nauczania języka ojczystego wyłącznie dla tej grupy narodowościowej.
- Poseł MN Ryszard Galla wielokrotnie zajmował się sprawą dyskryminacji, m.in. w ramach pracy w Rządowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz podczas kontroli poselskiej odnoszącej się do wprowadzonych rozporządzeń Ministra Edukacji i Nauki.
- Większość członków Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych, reprezentujących mniejszości narodowe i etniczne oraz społeczność posługującą się językiem regionalnym, zawiesiła swój udział w pracach tego organu doradczego Prezesa Rady Ministrów. Członkowie, którzy zawiesili swój udział w pracach Komisji Wspólnej, liczyli na szybkie przywrócenie normalnego funkcjonowania tego gremium, co będzie możliwe po podjęciu przez rząd RP realnych działań prowadzących do zmiany stanu prawnego, który powoduje dyskryminację mniejszości niemieckiej. Pozwoliłoby to na powrót do aktywnego udziału w działalności Komisji Wspólnej jej członków, którzy zawiesili swój udział w pracach.
- Przedstawiciele mniejszości niemieckiej odbyli wiele spotkań z przedstawicielami Ministerstwa Edukacji i Nauki, Rzecznika Praw Obywatelskich, jak i w niemieckim Federalnym Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Ojczyzny czy Bundestagu.
- Sejmik Województwa Opolskiego wystosował apel dotyczący obniżenia wysokości subwencji oświatowej na edukację w zakresie języków mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego na rok 2022 skierowany do Prezydenta RP, marszałków Sejmu i Senatu RP, premiera, Ministra Edukacji i Nauki, parlamentarzystów z województwa opolskiego, Wojewody Opolskiego, Opolskiego Kuratora Oświaty, Związku Województw RP, samorządów lokalnych i mieszkańców. Przeciwko dyskryminacji wypowiadali się też przedstawiciele wielu gmin.
- Konferencja Ambasadorów RP, czyli stowarzyszenia byłych przedstawicieli RP, której celem jest analiza polityki zagranicznej, wskazywanie pojawiających się zagrożeń dla Polski i sporządzanie rekomendacji, wskazała w swoim stanowisku na ważniejsze aspekty niezgodności rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z prawem, zwłaszcza prawem międzynarodowym.
- Komitet Ekspertów Rady Europy monitorujący przestrzeganie zobowiązań wynikających z Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych wypowiedział się kilka dni po wprowadzeniu dyskryminacji i poprosił Rząd RP o konkretne informacje na temat podjętych działań, a w raporcie z 2023 roku powtórzył, że podjęte środki nie są w żaden sposób uzasadnione. Wzywał też polskie władze do natychmiastowego wycofania środków ograniczających nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości i zaoferowania nauczania w języku niemieckim zgodnie z polskim dokumentem ratyfikacyjnym.
- W przeciągu dwóch lat odbyło się wiele debat poświęconych dyskryminacji jak i konferencji prasowych, organizowanych przez przedstawicieli mniejszości niemieckiej, poświęconych obniżeniu subwencji oświatowej na nauczanie języków mniejszości narodowych i redukcji godzin nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości. Konferencje odbywały się w różnych miastach, m.in.: w Opolu, w Katowicach, czy w Olsztynie.
- Wiele gmin odpowiedziało pozytywnie na apel Mniejszości Niemieckiej i finansowało/ nadal finansuje zredukowane godziny nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości.
Zachęcamy również do przeczytania następujących artykułów: „Legal discrimination against the German minority in Poland”, „Historia dyskryminacji”