23 grudnia 2021 r. wspólnie z przewodniczącymi VdG TSKN w Opolu poseł mniejszości niemieckiej Ryszard Galla wystąpił z pismem do Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) w sprawie obniżenia przez Sejm części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego o 39 milionów 800 tysięcy złotych, które ma dotyczyć zmniejszenia finansowania nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej. W piśmie tym zwrócili się do Pana Rzecznika z prośbą o podjęcie interwencji we właściwych organach. W odpowiedzi RPO wystąpił z odpowiednim pismem do premiera Mateusza Morawieckiego i marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego:
„Jako Rzecznik Praw Obywatelskich nie mogę zgodzić się na to, aby ograniczanie wydatków odbywało się kosztem społeczności lub grup, które i tak często doświadczają marginalizacji w różnych sferach życia społecznego czy kulturalnego, i do których wspierania instytucje państwowe są w sposób szczególny zobowiązane” pisze Marcin Wiącek.
Dalej w oświadczeniu czytamy: „Konsekwencją może być także pogorszenie sytuacji prawnej wszystkich grup mniejszościowych o których mowa w ustawie z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Chodzi o obywateli polskich należących do mniejszości: białoruskiej, litewskiej, łemkowskiej, niemieckiej, ormiańskiej, słowackiej, romskiej, rosyjskiej, ukraińskiej, żydowskiej oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym – kaszubskim.”
Zgodnie z Konwencją ramową Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych z 1995 r. Polska jest zobowiązana do wspierania i tworzenia warunków koniecznych do utrzymywania i rozwijania przez osoby należące do mniejszości narodowych ich kultury, jak również zachowania zasadniczych elementów ich tożsamości. Chodzi m.in. o uznanie prawa każdej osoby z mniejszości narodowej do nauki jej języka. Jakiekolwiek braki skutecznego egzekwowania tych uprawnień mogą świadczyć o naruszaniu przez Polskę zobowiązań Konwencji.
„Doceniając także dotychczasowy wysiłek podległych Panu Premierowi organów i instytucji, liczę również na bardziej zdecydowane kroki w zakresie ochrony praw mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce”, podkreśla RPO.
Pełna treść oświadczenia dostępna jest na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich TUTAJ. 11 stycznia 2022 ustawą budżetową na 2022 r. ma się zająć Senat.
